Hoe weet u of een boom geklasseerd of opmerkelijk is?

Onder de 4000 onroerende goederen die in Wallonië geklasseerd zijn, bevinden zich bomen en heggen. Zij bezitten een uitzonderlijke waarde, hetzij op zich, hetzij als onderdeel van een al dan niet gebouwd complex. Daarom komen zij in aanmerking voor bijzondere beschermingsmaatregelen via een klasseringsprocedure (per ministerieel besluit).

Tal van andere bomen en heggen worden niet specifiek vermeld in de klasseringsbesluiten, maar zijn niettemin erkend en genieten een beschermde status. Het gaat bijvoorbeeld om geklasseerde parken en tuinen, de omgeving van kastelen en andere geklasseerde gebouwen of om grote landschappelijke sites die eveneens beschermd zijn.

Geklasseerde bomen vallen onder de verantwoordelijkheid van het Agentschap Natuur & Bos (https://www.natuurenbos.be/). Bij opmerkelijke bomen hangt veel af van de beschermingsstatus van het natuurgebied. Al naargelang het gebied een natuurreservaat, tijdelijke natuur, VEN, IVON, Natura 2000… is, kan de regelgeving verschillen.

Wallonië alleen telt meer dan 25000 opmerkelijke bomen en heggen. Maar let op: “opmerkelijk” betekent niet noodzakelijk “geklasseerd””, want slechts een vijftigtal van deze bomen worden als geklasseerde locaties beschouwd. Omgekeerd zijn geklasseerde bomen wel altijd opmerkelijke bomen.

Wanneer een goed geklasseerd is, wordt dit door middel van een symbool aan het publiek kenbaar gemaakt. Dit bestaat uit een wit-blauw schildje.

Sinds 2012 wordt dit schildje meer en meer vervangen door een plaat met daarop:

• Het wit-blauwe schild
• De woorden “Waals Gewest” en “Geklasseerd goed”.
• Een url om in te voeren, een QR-code om te scannen of een NFC-chip om te detecteren. Op deze drie manieren kan de gebruiker op het scherm van zijn tablet of telefoon een korte toelichting over het monument bekijken, aangevuld met afbeeldingen.

Een geklasseerde boom moet aan de volgende criteria voldoen: zeldzaamheid, authenticiteit, integriteit en representativiteit.

• De leeftijd: b.v. een uitzonderlijke leeftijd;
• De afmetingen: grootte, omtrek, hoogte;
• Zijn historische, folkloristische of religieuze belang: legende, verbonden met een gebouw, carnaval;
• Zijn oorsprong: boomsoort die in België zeer zeldzaam is;
• Zijn uiterlijk: bijzondere vorm van de stam, ongewone kleur van het gebladerte, bijzondere indeling van de takken;
• Zijn functie als geografisch oriëntatiepunt: kan een specifieke plaats aangeven, zoals een Romeinse heirbaan, kan een grens van een gebied aangeven.

Voor een overzicht van alle geklasseerde bomen in Wallonië (maar ook van alle gebouwen of locaties) surft u naar de website van de SPW (Service public de Wallonie) Territoire, Logement, Patrimoine et Energie. Via onderstaande link kunt u rechtstreeks zoeken naar documentatiebestanden.

Lijst met geklasseerde onroerende goederen in Wallonië

Onder “Thématique” kiest u “Geklasseerde onroerende goederen en beschermde gebieden”.
In “Libellé” voert u “arbre” in.

Zo krijgt u een lijst met alle geklasseerde bomen in het Waals Gewest.

Om een opmerkelijke boom op te zoeken, surft u naar Brugis, de website van de dienst voor Ruimtelijke Ordening en Stadsontwikkeling. Hier kunt u zowel bepaalde gegevens bekijken als een server voor cartografische gegevens raadplegen.

Geografische kaart van opmerkelijke bomen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Op de portaalsite krijgt u toegang tot https://gis.urban.brussels/brugis/#/, die u rechtstreeks naar de beschermde bomen leidt.

Op de site kiest u gewoon in de linkerbovenhoek: Laag/Brussels Stedebouw en Erfgoed/Monumenten en Landschappen/Natuurlijk Erfgoed/Klasseerde Bomen. Op de kaart van Brussel worden alle geografische plaatsen aangegeven waar een opmerkelijke boom te vinden is.